Oprocentowanie kredytu w teorii i praktyce. Co warto wiedzieć?

oprocentowanie kredytu

Żadna instytucja finansowa nie pożycza swoim klientom pieniędzy za darmo. To, ile zwrócisz bankowi, spłacając zaciągnięty kredyt, w dużej mierze uzależnione jest od jego oprocentowania. Jednak chcąc obliczyć całkowity koszt spłaty kredytu, nie wystarczy dodać do pożyczonej sumy jej oprocentowania. Wysokość spłacanych rat może zmieniać się w czasie, w zależności od sytuacji gospodarczej kraju.

Nominalne oprocentowanie kredytu

Na oprocentowanie nominalne raty kredytu składają się dwa czynniki: narzucona przez bank stała marża oraz stopa procentowa, która może być (i najczęściej jest) zmienna. Wysokość stopy procentowej reguluje Rada Polityki Pieniężnej działająca Przy Narodowym Banku Polskim, a jej wahania wpływają na wysokość spłacanych przez kredytobiorcę rat. Jak to się dzieje?

Wysokość referencyjnej stopy procentowej jest aktualizowana przez RPP w zależności od bieżącego stanu gospodarki. Obserwowane w ostatnim czasie spadki stóp procentowych służą zachowaniu stabilnego poziomu inflacji, jednak po zażegnaniu kryzysu związanego z zastojem gospodarczym wyniku epidemii, mogą one ponownie wzrosnąć. Stopa referencyjna wpływa na wysokość wskaźnika WIBOR, który najprościej możemy opisać jako stopę procentową, po jakiej banki udzielają sobie wzajemnie pożyczek. To właśnie stawka WIBOR ma największe znaczenie dla kredytobiorców. Niskie stopy procentowe ułatwiają bankom dostęp do środków, które mogą przeznaczyć na kredyty dla swoich klientów. Dlatego niższym stopom referencyjnym (i niższemu wskaźnikowi WIBOR) towarzyszą tańsze kredyty i odwrotnie – im wyższa stopa bazowa, tym kredyty są droższe. Co ważne, wskaźnik WIBOR ustalany jest przez banki na różne okresy: 3, 6 lub 12 miesięcy. Oznacza to, że przy kredycie ze zmiennym oprocentowaniem różnice w wysokości odsetek będą pojawiać się co 3 miesiące, pół roku albo co rok.

Wahania stopy referencyjnej mają wpływ na wielkość spłacanych rat wyłącznie w przypadku kredytu z oprocentowaniem zmiennym. Zatem wydaje się, że rozsądniejszym wyborem przy kredycie hipotecznym będzie oprocentowanie stałe, niezmienne podczas całego okresu spłaty zobowiązania. Niestety, takie kredyty są mniej korzystne dla banków, w związku z czym trudniej je uzyskać. Obecnie w Polsce kredyty hipoteczne ze stałym oprocentowaniem udzielają tylko 3 banki i to na okres nie dłuższy niż 5 lat. Z oprocentowaniem stałym częściej spotykamy się przy kredytach gotówkowych, które zwykle udzielane są na krótsze okresy – opowiada doradca kredytowy z dFinance.pl.

Rzeczywiste oprocentowanie kredytu

Rzeczywiste oprocentowanie kredytu informuje nas o tym, ile w sumie  trzeba będzie zapłacić za skorzystanie z usług banku. Na wysokość oprocentowania realnego wpływa oprocentowanie nominalne i wszystkie dodatkowe koszty okołokredytowe, takie jak prowizja, dodatkowe ubezpieczenia i opłaty za powiązane produkty finansowe. Ponieważ na wysokość oprocentowania rzeczywistego wpływa wiele czynników, banki obliczają je dla przykładu reprezentatywnego i prezentują klientom jako wskaźnik Rocznej Rzeczywistej Stopy Oprocentowania. Teoretycznie porównanie RRSO kredytów w różnych bankach powinno być wystarczającym sposobem na znalezienie najlepszej oferty. Niestety w praktyce tak nie jest, ponieważ każdy bank do wyliczenia wskaźnika RRSO stosuje nieco inne metody, a na rzeczywistą wysokość odsetek wpływa wiele indywidualnych czynników, jak chociażby okres spłaty.